Księga Wyjścia – wstęp

by Społeczność Chrześcijańska we Wrocławiu

Księga Wyjścia jest kontynuacją historii Bożego działania w życiu człowieka, którą rozpoczęła Księga Rodzaju. Mimo iż wydarzenia opisane w obu księgach oddziela ok. 400 lat (i mniej więcej na ten okres przypadają wydarzania z Księgi Hioba), są one połączone osobą Boga i Jego wiernością przymierzu, jakie zawarł z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem. Zmieniają się postacie ludzkie, ale główny bohater, Stwórca wszechświata, jest ten sam. Zmieniają się opisywane sytuacje, ale ogólny temat, podniesienie stworzenia z upadku, jest taki sam. Zamiast w dziejach jednej rodziny, tym razem obserwujemy Boże działanie w historii całego narodu (i właściwie tak już pozostanie do końca Starego Testamentu). Pewne wątki (powołanie, pielgrzymka do ziemi, spieranie się z Bogiem, zwątpienie) będą się powtarzać, tylko w większej skali. Nie zmieni się także Boża wierność, łaska i cierpliwość.

Księga Wyjścia jest zróżnicowana pod względem treści. Początkowo jest opowiadaniem o wyjściu Izraelitów z Egiptu, ale wkrótce pojawiają się w niej teksty o charakterze liturgicznym (przepisy dotyczące obrzędów i świąt), a potem także prawnym (przykazania i prawa). Także najważniejsze wydarzenia mają różnorodny charakter: w pierwszej części jest to cudowne wyzwolenie z niewoli, w drugiej, zawarcie Przymierza między Bogiem a narodem izraelskim, choć część postanowień wynikających z tego Przymierza zostanie przedstawiona dopiero w kolejnych księgach. W końcówce księgi dominującą rolę odgrywają przygotowania do ustanowienia podstaw religii Izraela – przygotowanie Przybytku (Namiotu Spotkań), ołtarzy, szat kapłańskich, itd. Wyjaśnione zostaje także dlaczego to właśnie plemieniu Lewitów powierzono rolę kapłanów i dbałość o całą infrastrukturę religijną Izraela.

Księga Wyjścia to również opowieść o stopniowym poznawaniu Boga, który objawia się przez swoje Słowo i działanie. Początkowo Izraelici są niemal nieświadomi natury Stwórcy, który wybrał ich przodków, ale obserwując Jego czyny, a potem także słuchając Jego słów, dowiadują się o Nim coraz więcej. Bóg chroni ich i prowadzi, a gdy znajdą się u stóp świętej góry, przemawia do nich osobiście. Aż w końcu, Jego obecność zamieszkuje pośród nich w Namiocie Przymierza. Pod górą Synaj spędzą kilka miesięcy i odejdą stamtąd nie jako niezorganizowana rzesza niewolników, ale jako uporządkowany naród. W dalszą drogę Bóg symbolicznie wyruszy razem z nimi.