List do Rzymian 9,1 – 11,36

Kończąc poprzedni fragment wzniosłym „nic nie może nas odłączyć od miłości Bożej”, apostoł Paweł dodaje, że gotów byłby dać się odłączyć od Chrystusa, gdyby dzięki temu jego rodacy – Żydzi – mieli uwierzyć. Wątek odłączenia i przyłączenia jest ważny w tym tekście i służy wyjaśnieniu jednej z najbardziej palących kwestii – czy skoro większość Izraelitów nie wierzy w Chrystusa, znaczy to, że Bóg odrzucił Izraela?

Odpowiedzią Pawła jest zdecydowane „nie”. Bóg nie odrzucił Izraela, choć pobieżne obserwacje zdają się to sugerować. Dary i powołanie Boże – które odnosiły się przecież do Izraela – są nieodwołalne. Jak zatem wytłumaczyć obecną sytuację? Po pierwsze, nie wszyscy, którzy wywodzą się z Izraela, są Izraelem. Istotą przynależności do ludu Bożego nie jest samo pochodzenie etniczne, ale wiara w Boga, wynikająca z Jego obietnicy. Bóg może wybrać, nawet (zdawałoby się) zupełnie arbitralnie, komu powierzy swoje obietnice i należy to uszanować.

Po drugie, Bóg nie odrzucił Izraela, bo zachował sobie „resztkę”, tak samo jak w czasie poprzednich sądów nad narodem – grupę ludzi, którzy pozostali Mu wierni nawet pośród powszechnego odstępstwa. Wierzący w Chrystusa Żydzi – w tym i sam apostoł – są właśnie taką resztką, która jest kontynuacją „wiernego Izraela” i zaczątkiem jego odrodzenia.

Z drugiej strony, także ci, którzy etnicznie nie należą do Izraela, mogą być jego częścią – i dzieje się tak właśnie w przypadku pogan, którzy pokładają swoją wiarę w Chrystusie. Ufając Bogu, tak jak niegdyś Abraham, stają się „dziećmi obietnicy”, a zatem i ludem Bożym, nawet jeśli wcześniej było im to odmawiane. Nie jest jednak tak, jakoby poganie zastępowali Izrael w planie Bożym. Apostoł Paweł posługuje się w tym miejscu obrazem drzewa oliwnego, z którego niektóre gałęzie (niewierzący Żydzi) zostały odłamane, a w ich miejsce wszczepiono inne, dzikie gałęzie (wierzących pogan), ale wciąż jest to ten sam pień i to samo drzewo Bożych obietnic wobec Izraela.

A ponieważ Boże dary i obietnice są nieodwołalne, przyjdzie czas, że i odłamane gałęzie zostaną na powrót wszczepione w drzewo oliwne. Obecny status pogan nie powinien być dla nich powodem do wynoszenia się nad Żydów, ale do pokory, wdzięczności za łaskę i zabiegania – razem z apostołem – o ich powrót do pełni obietnic Bożych.

Zwróć uwagę: Zjednoczenie Żydów i pogan w kościele jest także głównym tematem Listu do Efezjan, zob. np. Ef 2,11–3,11.

Tekst w przekładzie Biblii Tysiąclecia na portalu wBiblii.pl.