Księga Jeremiasza 11,1 – 13,27

by Społeczność Chrześcijańska we Wrocławiu

Kolejne przesłanie przekazane prorokowi dotyka kluczowej kwestii w relacji Boga ze swoim ludem: przymierza, jakie zawarli pod górą Synaj.  Wśród postanowień tego przymierza były także zapowiedzi kar, jakie spadną na Izrael, jeśli nie będzie wierny Bogu – i chociaż spełniały się wielokrotnie w historii narodu wybranego, uparcie odmawiali przyjęcia lekcji, jaką winni byli z tego wyciągnąć. Dlatego teraz Bóg nazywa po imieniu sytuację, w jakiej się znaleźli: przymierze zostało zerwane.

To wyjaśnia zaskakujące polecenie (które pojawiło się już wcześniej w Księdze Jeremiasza), aby prorok nie próbował nawet wstawiać się za tym ludem, gdyż Bóg i tak nie wysłucha jego modlitw. Bóg wiele razy okazywał miłosierdzie grzesznym Izraelitom, pomny na przymierze, które z nimi zawarł, w nadziei, iż powrócą do Niego – i teraz jest zdeterminowany wylać na nich całą surowość swojego gniewu.

W tym fragmencie pojawiają się także elementy, które są charakterystyczne dla Księgi Jeremiasza: wątki autobiograficzne (np. prześladowania ze strony mieszkańców Anatot, rodzinnej miejscowości proroka) oraz symboliczne czyny, które stają się obrazem prawd, jakie Bóg przekazuje przez swego wybrańca. Jeremiasz otrzymuje polecenie zakopania lnianego pasa nad Eufratem – i jeśli chodzi o rzekę powszechnie znaną pod tą nazwą, wymagało to kilkumiesięcznej podróży do Babilonu, wprost do miejsc gdzie w przyszłości trafią wygnańcy z Jerozolimy; a kolejna podróż i powrót ze zniszczonym pasem mogą być wtedy postrzegane jako zapowiedź Bożego zmiłowania i odkupienia.

Ten sam wątek – ostatecznego odkupienia i odrodzenia narodu – pojawia się także w krótkim przesłaniu do sąsiednich narodów: choć Juda zostanie „wyrwana” spośród nich, Bóg jeszcze odbuduje ich w ziemi, którą – zgodnie z zawartym przymierzem – obiecał ich ojcom na wieki.

Choć Księga Jeremiasza jest pełna przesłań o odstępstwie, winie i nadchodzącym sądzie, jej celem nie jest pognębienie jej pierwotnych adresatów i późniejszych czytelników, ale ukazanie wierności Boga, w dwojakim wymiarze: Bóg jest wierny swojemu słowu i uczyni to, co zapowiedział; pozostaje wierny przymierzu, które zawarł, i mimo iż Izraelici je złamali, jeszcze zawrze z nimi kolejne, nowe przymierze.

Zwróć uwagę: W czasach Starego Testamentu to „nerki” były symbolem emocji i sumienia człowieka, a serce było symbolem jego woli.

Tekst w przekładzie Biblii Tysiąclecia na portalu wBiblii.pl.